Geschiedenis Meerle

Wie Meerle binnenkomt, ziet direct dat deze deelgemeente van de stad Hoogstraten, een zekere 'alure' heeft. Het is geen gemeente zoals vele anderen. Dit is zeker te danken aan twee invloedrijke instanties die gedurende eeuwen zeggenschap over Meerle hebben gehad, de ene op geestelijk, de andere op wereldlijk vlak.

De abdij van THORN

De stichteres van het Stift van Thorn, Hildegondis, gravin van het land van Strijen, had reeds in de tiende eeuw grondrechten over Baarle, waartoe Meerle ook behoorde. Bij de oprichting van het Stift van Thorn schonk de stichteres deze rechten aan het Stift, dat de rechten verder zou blijven uitoefenen tot de vooravond van de Franse Revolutie.
In het Stift, dat kan vergeleken worden met een adelijk begijnhof, mochten slechts rijke dames binnen die over minstens acht wapenkwartieren beschikten. In de 16e eeuw waren er onder meer leden van de familie van Lalaing in Thorn.
Over Meerle had het Stift - langs Baarle om - het patroonsrecht en het persoonsrecht, waardoor Thorn als het ware meester en zelfs eigenares was van de parochie Meerle, waarbij de pastoor een soort plaatsvervanger was van de abdij.
De parochie Meerle hoorde oorspronkelijk tot de parochie St. Remigius te Baarle. De mensen van Meerle moesten dus oorspronkelijk naar Baarle, over de heide, naar de kerk.
Omwille van de afstand werd er dan een kerkje te Meerle gebouwd, einde 1100, de oorsprong van een afzonderlijke parochie.
Ook daarna bleef het Stift een grote zeggenschap behouden. Het inde er tiendenrechten, maar diende eveneens te zorgen voor het onderhoud van de altaren in de kerk en het hoogkoor. Meerdere malen werd hierover tussen de parochie en het Stift geprocedeerd, tot voor de hoogste rechtsinstantie van onze provincie.
De conclusie van de invloed van Thorn voor Meerle is echter nog gunstig: een prachtige kerk, een mooie tiendenklok en een adelijke glans over de gemeente.

Het graafschap Hoogstraten

Op wereldlijk vlak hoorde Meerle tot het "land van Hoogstraten" en dit reeds in de 13e eeuw. Met Hoogstraten en andere gemeenten hoorde Meerle alzo aan de familie Gemmenich, van Cuyck, van Borselen, Culemborg en De Lalaing.
In 1518 werd Meerle mee opgenomen in het graafschap Hoogstraten, waar aan het hoofd de machtige Graaf van Hoogstraten, Antoon I De Lalaing, stond. Deze periode was een bloeiende tijd voor gans de streek. Later volgden voor het Land van Hoogstraten minder aangename jaren, de tachtigjarige oorlog, waarin ook Meerle betrokken werd.
In 1740 werd het Graafschap Hoogstraten, onder de prinsen van Salm-Salm, verheven tot Hertogdom Hoogstraten. Ook Meerle hoorde daarbij, tot aan de vooravond van de Franse Revolutie, waardoor ook Meerle een gewone gemeente werd, zoals alle gemeenten in ons land.
Op het vlak van het gerecht hoorde Meerle gedurende al die jaren tot de buitenbank van Hoogstraten, een Schepenbank bestaande uit schepenen afkomstig uit de dorpen van het Land van Hoogstraten, die recht sprak volgens het recht van Zandhoven.
Minder belangrijk dan de banden met Hoogstraten waren de banden met Breda. De Heren van Breda kenden Meerle het best voor het lekkere wild dat er geschoten kon worden. Meerdere malen lezen wij dat Meerlenaren naar Breda togen om er de heer te verrassen op verse konijnen en fazanten.
De wereldlijke macht van de Graven van Hoogstraten heeft een stempel gedrukt op Meerle. De graven waren immers bevoegd om samen met de parochianen, de koster-schoolmeester aan te stellen. En wie had er in die dagen meer invloed dan de schoolmeester, de meest wijze man van gans de gemeente.
De eerste Graaf van Hoogstraten, die in de jaren 1520 tot 1545 de kerk van Hoogstraten liet bouwen, zal zeker ook in Meerle een invloed gehad hebben bij het bouwen van de nieuwe kerkdelen rond de jaren 1530. Het is bovendien alom bekend dat de kapel van Meersel-Dreef werd opgetrokken dank zij Heer Jan van Cuyck, Heer van Hoogstraten.

bron: brochure St. Salvatorkerk Meerle, geschreven door A. Van Den Bossche

Heden:

Meerle is sinds 1977 een deelgemeente van Hoogstraten en ligt in de Noorderkempen, aan de Mark en de Nederlandse grens.
De oppervlakte van Meerle is 2.463 ha.

bron: grote winkler prins encylopedie 1982

coördinaten: 51° 28'N 4°48'E

inwoners in Meerle:
op 31-12-2011 -- 2.825 inwoners waarvan 1.429 mannen en 1.396 vrouwen
op 31-12-2010 -- 2.817 inwoners waarvan 1.431 mannen en 1.386 vrouwen
op 31-12-2009 -- 2.843 inwoners waarvan 1.452 mannen en 1.391 vrouwen
op 31-12-2008 -- 2.814 inwoners waarvan 1.434 mannen en 1.380 vrouwen
op 31-12-2007 -- 2.781 inwoners
op 31-12-2006 -- 2.759 inwoners
op 31-12-2005 -- 2.756 inwoners waarvan 1.403 mannen en 1.353 vrouwen
op 31-12-2004 -- 2.770 inwoners waarvan 1.411 mannen en 1.359 vrouwen
op 31-12-2003 -- 2.800 inwoners waarvan 1.424 mannen en 1.376 vrouwen
op 31-12-2002 -- 2.757 inwoners
op 31-12-2001 -- 2.693 inwoners
op 31-12-2000 -- 2.699 inwoners
op 31-12-1999 -- 2.697 inwoners

bron: infoblad Hoogstraten febr. 2004, febr. 2005

De laatste burgemeesters van Meerle:
1941-1977: A. Glenisson
1926-1941: F. Jespers
1891-1926: L. Van Nueten
1882-1890: G. Van der Zande

bron: Wikipedia, febr. 2010